Het woord ‘gadget’ komt voor het eerst voor in de negentiende eeuw. Toen nog de naam voor iets waarvan je de naam even is ontschoten (vergelijk ‘dinges’). Op papier komen we het woord in die context voor het eerst tegen in het door Robert Browns geschreven boek Spunyarn and Spindrift: A sailor boy’s log of a voyage out and home in a China tea-clipper.
Maar waar komt het woord vandaan? Legend has it, dat het woord ‘gadget’ dankzij het Franse Gaget, Gauthier & Cie (hoor je hem al?) ter wereld is gekomen. Dit bedrijf, dat het plaatmetaal voor het Vrijheidsbeeld in New York leverde, gaf ook een schaalmodelletje van hetzelfde beeld uit. Dat beeldje vernoemden ze naar het bedrijf: Gaget – gadget. En zo werd de naam voor een hebbedingetje geboren. Blakend en gezond, in 1886. Alleen werd het woord daarvoor al in de volksmond gebruikt. Dus niet helemaal overtuigend.
Ethymologisch zijn er nog twee andere verklaringen vanuit het Frans. Gâchette is een technische term voor een mechanisme gebruikt in vuurwapens. En gagée een klein gereedschap of een klein accessoire. Samengetrokken, of gewoon overgenomen op z’n Engels… Daar ligt waarschijnlijk de echte basis voor het woord. Harry Hilders zegt: weer wat geleerd!